MicrobeSpotter revolutioneert behandeling blaasontstekingen met snellere diagnose en minder antibiotica
AI-gedreven test in ontwikkeling: diagnose binnen twee uur mogelijk
Leuven, 14 februari 2025 - In de toekomst kunnen huisartsen een urineweginfectie snel en ter plaatse vaststellen, zonder tussenkomst van een klinisch labo. Dat is te danken aan de MicrobeSpotter, een revolutionair diagnostisch platform dat ontwikkeld wordt door een consortium van KU Leuven, VIB, imec en hardware-ontwikkelaar Comate. Het doel is om sneller en nauwkeuriger te bepalen welke behandeling nodig is en onnodig antibioticagebruik te minderen. De provincie Vlaams-Brabant investeert 150.000 euro om de AI-gedreven technologie verder te ontwikkelen. Hiermee worden de eerste stappen gezet naar een vermarktbaar product.
Blaasontstekingen zijn een van de meest voorkomende infecties, maar de diagnose duurt vaak dágen. In België krijgt jaarlijks ongeveer 3 tot 5% van de vrouwen ermee te maken, wat neerkomt op 340.000 tot 570.000 gevallen per jaar. Dat betekent dat er bijna elke minuut een vrouw in België een blaasontsteking oploopt. De infectie is niet alleen vervelend, maar kan ook bijzonder pijnlijk zijn, zeker bij een verkeerde behandeling. Door de trage en dure urinestaal-analyses in een extern klinisch labo, wordt vaak preventief antibiotica voorgeschreven.
Prof Dr. Jan Verbakel, huisarts en onderzoeker aan KU Leuven, benadrukt het belang van snellere diagnostiek: “Huisartsen worden nu vaak gedwongen om antibiotica voor te schrijven zonder te weten welke bacterie de infectie veroorzaakt, en of het voorgeschreven middel effectief zal zijn. Dit draagt bij aan antibioticaresistentie, een van de grootste bedreigingen voor de volksgezondheid. Met innovatieve point-of-care tests zoals de MicrobeSpotter kunnen we dit doorbreken: sneller en gerichter behandelen en onnodig antibioticagebruik drastisch verminderen."
97% snellere analyse dankzij AI
De MicrobeSpotter is het resultaat van een samenwerking tussen Comate, KU Leuven, VIB en imec. De partners bundelden hun expertise in respectievelijk productontwikkeling, microbiologie, urineweginfecties en innovatieve microscopie om deze innovatieve test te realiseren. Met de steun van 150.000 euro van de provincie Vlaams-Brabant kan de technologie verder ontwikkeld worden.
Sander Van den dries, zaakvoerder bij Comate: “De huidige aanpak van blaasontstekingen is inefficiënt en kost de samenleving miljarden euro’s door trage laboanalyses en de overconsumptie van antibiotica. Momenteel duurt het gemiddeld 48 uur om de aard van de infectie vast te stellen via een labo. Het doel van MicrobeSpotter is om de analysetijd te verkorten tot slechts twee uur, dankzij directe bacterie-detectie op celniveau. Dat is een tijdswinst van 97%.”
Het success van MicrobeSpotter zou een ware revolutie betekenen in de diagnostiek.
"Door slimme microscopie te combineren met AI, krijgen we snel en efficiënt gedetailleerde inzicht in de infectie. Met nieuwe compacte chip-gebaseerde microscopie en gebruiksvriendelijke cartridges, kunnen we met een minimale hoeveelheid urinestaal in korte tijd bepalen welk antibioticum nodig is.”, vertelt Sander Van den dries.
Brede toepassingen in de toekomst
De MicrobeSpotter heeft het potentieel om meer te doen dan alleen blaasontstekingen te diagnosticeren. In de toekomst kan de technologie worden ingezet voor de diagnose van andere infecties bij mens en dier, en mogelijk zelfs in de landbouw- en voedingssector.
Bovendien is de test een duurzaam alternatief voor klassieke laboratoriumdiagnostiek, doordat er minder materiaal nodig is. Met de opmars van point-of-care testing worden meer laboratoriumtests nu door de artsen en verpleegkundigen zelf uitgevoerd, zonder tussenkomst van een extern klinisch labo.
De provincie Vlaams-Brabant investeert in de effectieve ontwikkeling van het project omdat het mee bijdraagt aan de positie van de regio als koploper in innovatieve en snelle diagnostiek.
“De provincie gelooft in dit project en ondersteunt de MicrobeSpotter met een innovatiesubsidie. Dit project heeft ons overtuigd omdat het hier gaat om een grensverleggende technologische innovatie die het welzijn van de Vlaams-Brabander zal verbeteren. Onze regio is sterk in medische technologie en met onze steun willen we bijdragen aan een betere en snellere diagnostiek. We verwachten een veelbelovende toekomst voor dit project. Op termijn zou deze technologie ingezet kunnen worden voor andere toepassingen in de gezondheidssector,” zegt Gunther Coppens, gedeputeerde voor economie.
Saar Dietvorst
Over KU Leuven
KU Leuven werd opgericht in 1425 en is naast één van de oudste ook de meest innovatieve universiteit van Europa (Reuters). Met haar 65.000 studenten en meer dan 22.000 medewerkers is zij bovendien de grootste universiteit van België. Vijftien faculteiten bieden bachelor- en masteropleidingen aan op 10 locaties in Vlaanderen. De verschillende klemtonen en aanpak op de campussen zorgen voor een grote variatie in het onderwijsaanbod. De opleidingen zijn gebaseerd op het onderzoek van bijna 8000 wetenschappers. Als medeoprichter van de League of European Research Universities (LERU) is KU Leuven zowel nationaal als internationaal een toonaangevende onderzoeksinstelling.
Over VIB
VIB is een onafhankelijk onderzoeksinstituut dat inzichten in de biologie vertaalt naar impactvolle innovaties voor de samenleving. Het werkt samen met de vijf Vlaamse universiteiten en diverse partners in de biotechsector en doet onderzoek in plantenbiologie, kanker, neurowetenschap, microbiologie, ontstekingsziekten, artificiële intelligentie en meer. VIB verbindt wetenschap met ondernemerschap en stimuleert zo de groei van de Vlaamse biotech. Het instituut draagt bij aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen, zoals nieuwe methoden voor diagnose en behandeling en landbouwinnovaties.
Over Comate
Comate is een Belgische ontwikkelaar en producent van innovatieve hardware voor grote bedrijven, universiteiten en startups. Met een team van 90 ingenieurs, designers en productontwikkelaars ontwikkelt Comate vanuit Gent en Leuven betrouwbare, hoogtechnologische producten, in sectoren zoals gezondheidszorg en industriële automatisering. Het bedrijf ontwikkelt hightech hardware van idee tot eindproduct en combineert daarbij hun topexpertise in engineering en productontwikkeling met de kennis van de klant. Dit resulteerde in meer dan 800 impactvolle producten die wereldwijd worden gebruikt en meermaals bekroond zijn met awards. Comate is een van de drijvende krachten achter meerdere Belgische hightech succesverhalen, zoals miDiagnostics, Onward, Bekaert, PerseusBiomics, Ngrave, Bright Energy, en Trince. Het bedrijf wordt geleid door director Sander Van den Dries en CEO Stefaan Motte en werd in 2019 verkozen tot Vlaamse KMO van het jaar. Daarnaast stond Comate vier jaar op rij in de Deloitte Technology Fast 50. In 2021 richtte Comate, samen met familie-investeringsmaatschappij Alychlo NV van ondernemer Marc Coucke, het pre-seed investeringsfonds Comate Ventures op. Met dit fonds willen de spelers bedrijven met een hightech innovatief idee meer financiële mogelijkheden bieden.
