Nieuwe parkklassen Lagere School Groenendaal schoolvoorbeeld van duurzaamheid en innovatie

Antwerpen - Van tijdelijke containerklassen naar één van de meest duurzame schoolgebouwen in Vlaanderen. De leerlingen van het eerste leerjaar van Lagere School Groenendaal in Merksem zetten op hun eerste schooldag een gigantische stap. Het Antwerpse architectenbureau HUB ontwierp gloednieuwe parkklassen die energiezuinigheid (de energiefactuur kan op jaarbasis met enkele duizenden euro's naar omlaag), circulariteit en innovatieve architectuur combineren in het midden van een historisch park.

PERSMOMENT: 2 september, om 10u40 bij Lagere School Groenendaal (Merksem)

Veel schoolgebouwen in Vlaanderen zijn hopeloos verouderd en slecht geïsoleerd. Scholen betalen zich blauw aan energie. De zes nieuwe parkklassen (vier gewone klassen en twee zorgklassen) die HUB - het bureau dat ook het Antwerps stadhuis restaureert en herinricht - ontwierp voor Lagere School Groenendaal, en waar het eerste leerjaar maandag zijn intrek in neemt, gooien het radicaal over een andere boeg. De energiefactuur ligt op jaarbasis al snel enkele duizenden euro's (afhankelijk van het beheer en verbruik) lager dan bij een oud schoolgebouw van dezelfde grootte.

“Maar de energiezuinigheid is slechts één aspect van duurzaam bouwen”, benadrukt Koen Drossaert, founding partner en architect bij HUB. “We hebben om te beginnen alle bomen in het park geïnventariseerd, zodat de waardevolle exemplaren bewaard konden blijven. Om de ecologische voetafdruk te beperken, hebben we gekozen voor een zo compact mogelijke plattegrond. De hoofdstructuur van het paviljoen bestaat uit een CLT-constructie (Cross Laminated Timber*), een circulaire bouwtechniek die in Vlaanderen nog volop in ontwikkeling is.”

Inhaaloperatie voor scholenbouw

De ontslagnemende Vlaamse regering investeerde 33 miljoen euro om het capaciteitstekort in de Antwerpse scholen op te vangen. In 2017 toverde HUB in hetzelfde Merksemse park al een kasteel om tot een schoolgebouw, dat was toen een pilootproject in het kader van die inhaaloperatie. De parkklassen breien een vervolg aan dat succesvol renovatieproject, en vervangen de huidige containerklassen voor het eerste leerjaar.

“We zijn verheugd dat onze 80 leerlingen van het eerste leerjaar hun lagere schoolloopbaan kunnen starten in een optimale leeromgeving, geïntegreerd in ons park”, zegt directrice Hilde Van Thielen van Lagere School Groenendaal. “De parkklassen zijn niet alleen een schoolvoorbeeld van duurzaamheid, ze maken naar school gaan ook erg aangenaam, zo midden in het groen. We zijn HUB erg dankbaar voor de fijne en constructieve samenwerking met een prachtig resultaat tot gevolg!”

Gedeelde woonkamer met dakkoepel

De parkklassen zijn gebouwd rond een centrale collectieve ruimte, die fungeert als gedeelde ‘woonkamer’ voor de kinderen. Ze is natuurlijk verlicht met een feestelijke dakkoepel. Dubbele buitendeuren geven in elke klas uit op een overdekte buitenruimte aan het park, zodat leerlingen naar Scandinavisch model evengoed buiten kunnen werken. Die Scandinavische school is ook doorgetrokken in de binneninrichting, met natuurlijke materialen en een grote tactiele kwaliteit.

“Van het park tot het schoolbord: op alle niveaus hebben we de noden van leerlingen en leerkrachten centraal geplaatst”, benadrukt Koen Drossaert. “Het creëren van een goede stedelijke omgeving is bij deze opdracht hand in hand gegaan met duurzaamheid en betaalbaarheid. Voor scholen wordt die combinatie steeds belangrijker.”

Persmoment op de eerste schooldag 10u40: Welkom 10u50: Korte tour doorheen de parkklassen  Aansluitend interviews met woordvoerders Koen Drossaerts, founding partner/architect HUB Inge Janssens, leerkracht 1 leerjaar Lagere School Groenendaal  11u30: Einde Adres: Gagelveldenstraat 71, 2170 Antwerpen Graag een seintje als u erbij wil zijn via [email protected].

Over HUB
HUB is een bureau voor architectuur en stadsontwerp, en werd in 2004 opgericht door architecten Koen Drossaert en Bart Biermans. HUB ontwerp gebouwen en maakt stedenbouwkundige plannen. Het gaat daarbij om grootschalige en complexe projecten voor zowel publieke als private opdrachtgevers. Voor HUB staat het leveren van integrale ontwerpkwaliteit doorheen verschillende ruimtelijke schalen centraal. Het bureau maakt architectuur die structuur verleent aan de stad, en ontwerpt stedenbouwkundige ontwikkelingen vanuit een architecturale en bouwkundige realiteit. Dit is HUB’s belangrijkste toegevoegde waarde en onderscheidende kwaliteit. HUB wilt met haar projecten de leefkwaliteit verbeteren zodat mensen een beter leven kunnen leiden. Het bureau ondersteunt duurzame transitie en creëert mogelijkheden voor toekomstige generaties.

HUB is gevestigd in Antwerpen en is actief in Vlaanderen, Brussel en Nederland. Het team telt 28 medewerkers.

Een greep uit de realisaties van HUB:

• Dienstencampus De Ideale Woning - 1ste laureaat in Open Oproep Vlaams Bouwmeester (2019).
• Bouwblok Friendship Site, Antwerpen - 1ste laureaat in internationale wedstrijd (2018).
• Stadhuis Antwerpen - 1ste laureaat in Open Oproep Vlaams Bouwmeester (2015).
• Gemeenschapscentrum te Brussel - 1ste laureaat in DBf-procedure (2013). 
• Restauratie en herinrichting Oud Justitiepaleis Antwerpen - 1ste laureaat (2013).
• Groenendaalcollege Merksem – 1ste laureaat Open Oproep Vlaams Bouwmeester (2011).
• Wijk-politiekantoor Antwerpen - 1ste laureaat wedstrijdprocedure AG Vespa (2009)
• Art Basics for Children Brussel -  1ste laureaat wedstrijdprocedure ABC (2004)

Ga voor meer informatie naar www.hub.eu

Over het Kasteel en Park van Groenendaal 
Het Park en Kasteel van Groenendaal behoren tot het Groenendaalcollege. Het Kasteel en Park kennen al een lange geschiedenis. De eerste vermeldingen van het landgoed dateren al van 1405. Het kasteel zelf werd opgetrokken in de jaren 1860. In de jaren 1950, na de vernieling die gepaard ging met de Tweede Wereldoorlog, werd het kasteel heropgebouwd en uitgebreid met een uitbouw. In 2017 verbouwde architectenbureau HUB het kasteel tot humaniora.

*Over CLT
CLT (Cross Laminated Timber) is een methode waarbij massieve houten wanden, vloeren en daken worden geprefabriceerd, en dan gemonteerd worden op de werf. Deze bouwelementen vervangen metselwerkwanden, vloer- en dakplaten en kunnen zowel dragend als niet-dragend zijn. De technische installaties (zoals elektriciteit, data, wateraan- en afvoeren, ventilatie, ....) kunnen meteen in de fabriek geïntegreerd worden in de prefabelementen. De voordelen zijn: een enorme CO2-reductie in de bouw (beduidend lager dan die van beton of metselwerk, en de CLT wordt gemaakt uit duurzaam verkregen Europees hout), een kortere bouwtijd (er zijn geen droogtijden van beton meer, en metselen gaat langzaam), een veel preciezere detaillering (de toleranties zijn veel kleiner dan bij beton en metselwerk). Het is nog steeds duurder dan de traditionele bouwmethode (tot ca. 20% voor kleine projecten), maar de markt is - mede door projecten als deze - steeds meer matuur aan het worden, waardoor de prijzen dalen.